De naam is afgeleid van het Latijnse werkwoord vincere 'overwinnen' en betekent: 'de overwinnende'. Door verschillende heiligen kreeg de naam in katholieke streken vrij grote populariteit: 1) Vincentius, diaken en martelaar in Aquitanië in onbekende tijd; kerkelijke feestdag: 9 juni; 2) Vincentius van Saragossa, de eerste martelaar van Spanje (tijdens de vervolgingen van Diocletianus, omstreeks 304). Door legenden over hem verbreidde zijn verering zich al vroeg over heel Spanje, naar Afrika, Italië en Frankrijk en vandaar door Bourgondische missionarissen naar de Elzas en verder naar Duitsland en Zwitserland. Daardoor werd de naam al vrij vroeg in de Middeleeuwen populair. Kerkelijke feestdag: 22 januari; 3) Vincentius van Lérins (bij Marseille), gestorven vóór 450. Schrijver van grotendeels verloren gegane theologische geschriften. Kerkelijke feestdag: 24 mei; 4) Vincentius, abt in Léon in de 6e eeuw; kerkelijke feestdag: 11 maart; 5) Vincentius Madelgarius (de tweede naam is zijn oorspronkelijk, Germaanse naam: Mauger). Hij stichtte het klooster Soignies in België; gestorven omstreeks 677. Kerkelijke feestdag: 14 juli; 6) Vincent Ferrer, geboren omstreeks 1350 in Valencia. Als boeteprediker door Spanje, Italië, Zwitserland, Duitsland en vooral Frankrijk getrokken; gestorven 1419 in Vannes in Bretagne. Kerkelijke feestdag: 5 april; 7) Vincent de Paul, in 1581 in Zuid-Frankrijk geboren, stichter van verscheidene orden. Gestorven 1660 in Parijs; kerkelijke feestdag: 19 juli. Tal van Vincentiusverenigingen van liefdadigheid herinneren aan deze heilige. De naam Vincentius is in het Rheinland al aangetroffen in de tweede helft van de 12e eeuw (slechts eenmaal; Littger). In Zuid-Nederland kwam de naam op in de 14e eeuw: Kortrijk omstreeks 1400: Feinsin (Debrabandere). In Holland begin 16e eeuw, hoewel Otto van Arkel reeds in 1378 een kapittel in de parochiekerk van Gorinchem stichtte 'in die eere Godts, Sinte Mertens ende Vincentius' (Patrocinia 60). Oudste vrouwelijke vormen begin 17e eeuw.