Gri. grègorios 'de waakzame', vergelijk Lat. Vigilius. Naam van verscheidene heiligen, waarvan de voornaamste zijn: 1) Gregorius Thaumaturgus (de wonderdoener), omstreeks 213 geboren, eerste bisschop van zijn geboortestad Neocaesarea (Pontus, Klein-Azië); kerkelijke feestdag: 17 november; 2) Gregorius van Spoleto, priester en martelaar, waarschijnlijk tijdens Diocletianus; kerkelijke feestdag: 24 december; 3) Gregorius van Nazianze, de oudere, gestorven 374; vader van: 4) Gregorius van Nazianze, de jongere, geboren omstreeks 330, in 380 aartsbisschop van Constantinopel, gestorven omstreeks 389; kerkelijke feestdag: 9 mei; 5) Gregorius van Nyssa (Kl.-Azië), kerkvader, broer van de heilige Basilius. Hij werd in 371 bisschop van Nyssa en was schrijver, filosoof en theoloog; gestorven omstreeks 394; kerkelijke feestdag: 9 maart; 8) Gregorius, bisschop van Tours, geboren omstreeks 538 in Clermont-Ferrand. In 573 werd hij bisschop van Tours. Schrijver van 'Historia Francorum', een belangrijke bron van kennis voor de 6e eeuw; gestorven 594; kerkelijke feestdag: 17 november; 7) Gregorius van Utrecht, geboren omstreeks 707, leerde omstreeks 722 bij Trier St.-Bonifatius kennen; gestorven omstreeks 780; kerkelijke feestdag 25 augustus; relikwieën in Susteren. Voorts zijn een aantal pausen die deze naam droegen heilig verklaard: Gregorius I de Grote, gestorven 604; kerkelijke feestdag: 12 maart; Gregorius II, 715-731, 13 februari, hij wijdde Bonitatius tot bisschop; Gregorius III, 731-741, 28 november, verhief Bonitatius tot aartsbisschop; Gregorius VII, 1073- '85 en Gregorius X, 1271-1276. In Nederland kwam de naam al vroeg voor: 1187 à 1200 in Oostkapelle (Gysseling, Overz. 10); bij Socin: Gregorius, abt in Einsiedeln 965; Rheinland 721, leerling van Bonifatius, later abt in Utrecht. Aanvankelijk bleef de naam beperkt tot de geestelijkheid, mogelijk als nieuwe naam bij intrede in het ambt (Littger 220). De benaming Gregoriaanse muziek herinnert aan Gregorius I, de Gregoriaanse kalender aan paus Gregorius XIII.