Voor deze naam, die zich vanuit Spanje verbreid heeft, bestaan verschillende etymologieën; het is moeilijk daaruit met zekerheid te kiezen. Men brengt hem in verband met Grieks theros 'warmte, zomer, oogst', therizein 'oogsten' en ook met Griekse thèraein 'jagen', dus 'jageres'. Voorts wordt hij wel verklaard als 'bewoonster van het eiland Thera', het tegenwoordige eiland Thira (Santorini), of 'bewoonster van Therasia'. De naam kwam al zeer vroeg in Spanje voor (voorbeeld uit de 4e eeuw). Het is de naam van een koningin van León in de 10e eeuw. In de 11e eeuw kwam hij vooral voor in het koninklijk huis van Castilië. Buiten Spaanse heeft Theresia in zijn verschillende vormen zich pas verbreid na de canonisatie van Theresia van Avila, Santa Teresa de Jesus, in 1621. Zij werd in 1515 geboren in Avila en trad toe tot de Karmelietenorde. Zij stichtte meer dan 30 nieuwe kloosters. Door haar geschriften behoort zij tot de grootste mysticae. Zij oefende daarmee ook grote invloed uit op de Spaanse literatuurtaal. Gestorven 1582 in Alba de Tormes; kerkelijke feestdag: 15 oktober. Haar verering, en daarmee haar naam, verbreidde zich zeer snel door de betrekkingen tussen Duitsland en Spanje en doordat zij door veel kunstenaars werd afgebeeld (onder meer Rubens, Velasquez en Murillo). De naam won ook aan populariteit door een latere heilige van deze naam: Theresia van Lisieux (1873-1897), de 'kleine heilige Theresia', gecanoniseerd in 1925; kerkelijke feestdag: 3 oktober. Zij schreef haar autobiografie, getiteld 'Histoire d'une âme' (1897). Zij is patrones van de karmelietenmissie. Tal van kerken over de gehele wereld werden aan haar gewijd. Ook andere factoren hebben bijgedragen tot de grote bekendheid van deze oorspronkelijk Spaanse naam. Bijvoorbeeld door Maria Theresia, koningin van Bohemen en Hongarije en aartshertogin van Oostenrijk (1740-'80). En verder door Maria Teresa, de vrouw van Lodewijk XlV van Frankrijk. In Nederland komt de naam vooral in de 17e eeuw in de mode; in de 18e eeuw de combinatie Maria-Theresia.