Grieks Galateia, waarschijnlijk samenhangend met Grieks gala 'melk', dus de 'melkblanke'. Volgens Carnoy is er echter samenhang met Grieks galenè 'kalme, spiegelende zee', van een wortel gel-/ghel- 'schitteren'. Naam van een zeenimf, dochter van Nereus en Doris, bemind door Polyphemus. Bij Vergilius en Horatius reeds als meisjesnaam gebruikt. Daardoor kwam de naam in de Renaissance weer op: ze komt voor op een fresco van Rafaël in Rome; in de dichtkunst, bijvoorbeeld bij P. C. Hooft: "Galathea siet den dach comt aen..." ; in de muziek bijvoorbeeld bij Von Suppé: 'Die schöne Galathée'.